Grudniowa wiosna – o co chodzi z tym ociepleniem?

Wspomniane w ostatnich wpisach na facebookowej stronie blogu MeteoReporter nadchodzące zmiany w pogodzie w postaci dużego ocieplenia w dalszym ciągu są uwzględniane w prognozach na nadchodzący tydzień. To, że za kilka dni zrobi się naprawdę ciepło (jak na grudzień) jest już pewne, ale rodzi się jednak pytanie skąd taki incydent pogodowy w połowie grudnia i czy naprawdę mówimy już o wydarzeniach niezwykłych?

W wyniku nadchodzących zmian w polu ciśnienia atmosferycznego już z początkiem tygodnia (poniedziałek) nad Europą wytworzy się krótkotrwała, ale bardzo intensywna strefa silnego, południowego przepływu cząstek powietrza, która dzień później (wtorek) objawić może się wzrostem maksymalnych temperatur nad Polską nawet do 15 stopni Celsjusza! Praktycznie każdy dynamiczny transport powietrza z południowej Europy, a nawet północnych części Afryki wywołany jest bardzo bliską interakcją wyżu i niżu ze znaczącą różnicą ciśnień. Sprawdźmy więc co pokazują prognozy na wtorek, kiedy przewidywany jest najwyższy wzrost temperatur:

Prognozowana sytuacja synoptyczna nad Europą we wtorek (17.12)

Można rzec klasyka gatunku. Książkowy przykład sytuacji synoptycznej, która w sposób oczywisty warunkuje silny, południowy przepływ powietrza pomiędzy obszarami niskiego ciśnienia, a stabilnymi wyżami barycznymi. W tym przypadku obydwa układy wyjątkowo rozbudowane są mocno w kierunku południowym sięgając obszarów północnej Afryki. I właśnie w tej konkretnej sytuacji przepływ powietrza między wyżem i niżem będzie tak silny, że cząstki powietrza będą wędrować wgłąb Europy aż z regionów północnej Afryki. Można zatem mówić o wpływie powietrza zwrotnikowego? Tylko częściowo. Powietrze to będzie mocno przetransformowane i dużo chłodniejsze względem typowo spotykanych mas zwrotnikowych , ale chociażby ze względu na obszary źródłowe napływu powietrza można użyć tego terminu.

Prognozowany rozkład temperatur w dolnej troposferze nad Europą we wtorek wraz z symbolicznym zaznaczeniem wektorów przepływu cząstek powietrza

Wersja nr 2 wraz ze skalą temperaturową

Wyjątkowo dodatnia anomalia

Zanim przejdziemy do szczegółów tj. temperatur nad Polską w nadchodzący poniedziałek i wtorek warto zwrócić uwagę na symulacje dotyczące możliwych anomalii temperatur powietrza (t2m), które pokazują z jak silnym ociepleniem będziemy mieli za chwilę do czynienia. Na bazie prognoz GFS wstępnie może ona wahać się w przedziale aż 8-12 stopni na plusie względem normy trzydziestoletniej! Mapa ponadto informuje nas, że nie tylko nasz kraj odczuje powiew bardzo ciepłego, wręcz wiosennego powietrza. Poza Półwyspem Iberyjskim, Wyspami Brytyjskimi i częściowymi regionami Skandynawii odchylenie względem normy będzie na bardzo dużym poziomie.

Prognozowane odchylenie temperatur względem normy 1981-2010 we wtorek

Przede wszystkim na południu Polski prognozy na ten moment wskazują, że popołudniowe temperatury mogą wahać się w przedziale aż 12-15 stopni Celsjusza, co nie oznacza, że na tym poziomie temperatury wyhamują. Ze względu na prognozowane intensywne zjawiska fenowe zwłaszcza w obszarze Podkarpacia i Małopolski możemy mieć do czynienia z jeszcze wyższymi wskazaniami. Adwekcję ciepła będzie dało się odczuć już dzień wcześniej. W poniedziałek na południu temperatury zaczną wzrastać do okolic 10-11 stopni.

Prognoza temperatury powietrza (t2m) na godzinę 12:00 we wtorek – model ICON

poniedziałek..

W górach pojawi się bardzo silny wiatr halny, który szczególnie w szczytowych partiach górskich będzie przekraczał barierę 150 km/h. Nieco niżej jego siła będzie również imponująca i od Podhala po Bieszczady stacje powinny odnotowywać wartości 100 km/h z możliwymi przekroczeniami. Silny wiatr halny najbardziej rozprzestrzeni się na południowej części Podkarpacia, gdzie wgłębi lądu może on osiągać nawet 70-80 km/h.

Prognozowane porywy wiatru we wtorkowe popołudnie

Jak się okazuje ocieplenie to mimo, że jest dużym odchyleniem względem norm nie dorówna historycznym wskazaniom temperatur jakie odnotowano nad Polską w grudniu. Aktualny rekord wynosi 20,4 stopni Celsjusza i został ustanowiony na stacji Łazy (19.12.1989). Warto jednak patrzeć na to z innej strony. Bieżący grudzień jest naprawdę ciepły i może się okazać on jednym z najcieplejszych w historii pomiarów, a to już będzie bardzo wymowne.

dane: windy.com, tropicaltidbids.com, kachelmanwetter.de